قیر نفوذی: بررسی مشخصات و کاربردها

 قیرِ نفوذی یکی از رایج‌ترین انواع قیرهای مورد استفاده در راهسازی در شرایط مختلف محیطی است. این قیر نفتی است و در ویسکوزیته‌های مختلف از طریق تقطیر جزئی یا خلاء نفت خام تولید می‌شود. قیرِ نفوذی از گریدهای 30 تا 120 طبقه‌بندی می‌شود. هدف اصلی درجه‌بندی قیر بر اساس نفوذ، تعیین مناسب بودن آن برای استفاده در صنایع و شرایط مختلف است. این گریدها بر اساس نفوذ عمق سوزن مشخص می‌شوند. 

قیر نفوذی چیست

قیرِ نفوذی نوعی قیر استاندارد است که علاوه بر راهسازی و سنگفرش در کاربردهای دیگر مانند عایق رطوبتی، پوشش سقف و اب‌بندی نیز کاربرد دارد. این ماده خام در صنعت ساخت و ساز نقش بسزایی در توسعه‌ی زیرساخت‌ها ایفا می‌کند. برای اینکه بیشتر با مفهوم قیر نفوذی آشنا شویم باید بدانیم قیر چیست؟

قیرهای نفوذی بر اساس سختی و توانایی آنها در برابر تحمل ترافیک و شرایط آب و هوایی مختلف طبقه‌بندی می‌شوند. از معروفترین و پرکاربرد ترین گریدهای قیرِ نفوذی در راهسازی و روسازی جاده‌ها  می توان به قیر گرید 40/50، قیر 60/70 و 80/100 نام برد.

اهمیت استفاده و شاخص های موثر بر کیفیت قیر نفوذی
علاوه بر این، استفاده از قیرِ نفوذی در پروژه‌های راهسازی به دلیل کارآیی بهتر و سازگاری با سنگدانه‌ها می‌تواند به صرفه‌جویی در مصرف انرژی نیز کمک کند. این نوع قیر همچنین عملکرد بهتری در روسازی دارد و جاده‌ها طول عمر مفید بیشتری خواهند داشت. در ادامه به معرفی شاخص های موثر بر کیفیت قیر نفوذی می پرذازیم:

میزان نفوذ

مقدار نفوذ قیر نشان‌دهنده‌ی سختی و مقاومت آن در برابر تغییر شکل است. این میزان نفوذ بر حسب دهم میلی‌متر به عنوان عمقی که یک سوزن استاندارد در یک نمونه قیر تحت شرایط خاص زمان، دما و بار نفوذ می‌کند، اندازه‌گیری می‌شود. 

نقطه‌ی نرم شدن قیر نفوذی

نقطه نرم شدن قیر نشان‌دهنده‌ی دمایی است که در ان قیر نرم و انعطاف‌پذیر می‌شود. نقطه‌ی نرمی قیرِ نفوذی برای کاربرد مورد نظر باید در محدوده مشخص شده باشد.

شکل‌پذیری

شکل‌پذیری قیر نشان‌دهنده‌ی کشش‌پذیری و انعطاف‌پذیری آن است. این ویژگی به عنوان فاصله‌ای که یک نمونه قیر می‌تواند بدون شکستگی کشیده شود، بر حسب سانتی‌متر اندازه‌گیری می‌شود.

حلالیت قیر نفوذی

حلالیت قیر نشان‌دهنده‌ی خلوص و همگن بودن آن است. 

نقطه اشتعال قیر

نقطه اشتعال قیر نشان دهنده ایمنی آن برای جابجایی و نگهداری در شرایط مختلف است که از طریق بررسی حداقل دمایی که قیر در آن به اندازه کافی بخار تولید می‌کند تا در برابر شعله مشتعل شود، اندازه‌گیری می‌شود.

وزن مخصوص قیر نفوذی

وزن مخصوص قیر نشان‌دهنده چگالی و قوام آن است که از طریق بررسی نسبت وزن یک حجم معین قیر به وزن یک حجم مساوی آب اندازه‌گیری می‌شود. 

نگاهی مختصر بر تاریخچه و موارد استفاده قیر نفوذی

قدمت استفاده از قیر به دوران باستان بازمی‌گردد که از آن برای عایق برای اب‌بندی قایق‌ها و ساختمان‌ها استفاده می‌شد. بابلی‌ها و مصریان باستان از قیر به عنوان ماده‌ای چسبنده و ضد آب در پروژه‌های ساختمانی خود استفاده می‌کردند. توسعه‌ی درجه‌بندی نفوذ قیر در دهه‌های 1920 و 1930 نقطه‌ی عطفی در تاریخ قیر بود. در اواسط قرن بیستم، تقاضا برای قیر با ساخت و سازها افزایش یافت و از این ماده در سقف‌ها، عایق‌های رطوبتی و سایر کاربردها استفاده شد. توسعه قیر اصلاح شده با پلیمر در دهه‌های 1960 و 1970 نیز دامنه‌ی کاربردهای قیر را بیشتر گسترش داد.

قیرِ نفوذی معمولا در پروژه‌های روکش جاده و پروژه‌های صنعتی استفاده می‌شود. این نوع قیر استاندارد برای روسازی اسفالتی باکیفیت ضروری است و سنگدانه‌ها را می‌بندد و به پایداری و انسجام مخلوط قیر کمک می‌کند. در میان تمام گریدهای مختلف قیرهای نفوذی، گرید 70/60 یکی از پرکاربردترین زیرسازی‌ها در پروژه‌های راهسازی است.

قیر گرید 100/85 نیز رایج است. این قیرِ نفوذی دارای ویژگی حفظ حرارت بالا است زیرا می‌تواند گرما را طولانی‌تر نگه دارد و به آسفالت اجازه می‌دهد تا به راحتی در جاده قالب‌گیری شود. همچنین خاصیت حفظ حرارت آن باعث می‌شود که آسفالت حتی در دماهای پایین ترک نخورد.

کاربردهای قیرِ نفوذی

قیرِ نفوذی به دلیل خاصیت ضد آب، چسبندگی و خواص اتصال‌دهندگی یک ماده‌ی پرکاربرد در صنعت ساختمان برای کاربردهای مختلف است. در ادامه به برخی از کاربردهای رایج قیرهای نفوذی اشاره می‌کنیم.

1. ساخت و ساز و روسازی جاده‌ها

قیر درجه نفوذ به عنوان چسب در بتن آسفالتی برای ایجاد سطحی بادوام و مقاوم در برابر لغزش برای جاده‌ها، بزرگراه‌ها و فرودگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

2. عایق رطوبتی و سقف

قیر نفوذی به عنوان یک ماده عایق رطوبتی برای پوشش سقف‌ها، فونداسیون‌ها و زیرزمین‌ها کاربرد دارد. همچنین از این نوع قیر می‌توان به عنوان پوششی برای پشت بام‌ها برای محافظت در برابر آب و هوا استفده می‌شود.

 3. چسب‌ها و درزگیرها

قیر نفوذی به عنوان چسب برای چسباندن عایق‌ها، مصالح بام و سایر مصالح ساختمانی استفاده می‌شود. همچنین از این نوع قیر به عنوان درزگیر برای اتصالات و ترک‌های بتن و بنایی نیز استفاده می‌شود.

4. پوشش لوله‌ها با قیر نفوذی

قیرهای نفوذی به عنوان پوششی برای خطوط لوله و محافظت در برابر خوردگی و بهبود جریان مایعات و گازها کاربرد دارند.

5. رنگ‌ها و پوشش‌ها

قیر نفوذی به عنوان یک جزء در رنگها و پوشش‌ها برای ایجاد عایق رطوبتی و مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

6. عایق صدا

قیر نفوذی به عنوان یک ماده عایق صوتی در ساختمان‌ها، دیوارها و کف برای کاهش صدا و لرزش استفاده می‌شود.

7. کاربردهای صنعتی قیرِ نفوذی

قیر نفوذی در مصارف مختلف صنعتی مانند ساخت مصالح سقفی، امولسیون‌های آسفالتی و چسب‌ها استفاده می‌شود.

معرفی ویژگی ها و انواع گرید قیر نفوذی

قیر درجه نفوذ یا قیر نفوذی دارای خاصیت ترموپلاستیک است که بسته به دمای تنظیم شده باعث نرم شدن و سفت شدن آن می‌شود. قیر در دماهای بالاتر نرم می‌شود در حالی که در دماهای پایین‌تر سخت می‌شود. رابطه‌ی متمایز دما-ویسکوزیته این قیر برای تعیین پارامترهای عملکردی مختلف مانند موارد زیر ضروری است:

• رئولوژی
• چسبندگی
• ماندگاری و دوام
• دمای استفاده

1. قیر گرید 20/10

قیر 20/10 یک قیر سنگین است که صرفه‌جویی طولانی‌مدت را تضمین می‌کند زیرا می‌توان از آن برای طراحی روسازی نازک‌تر استفاده کرد که مصرف آسفالت را نسبت به طرح‌های سنتی 30% کاهش می‌دهد. درجه نفوذ قیرِ 10/20 نفوذی 10 تا 20 و نقطه‌ی نرم شدن آن بین 58 تا 66 درجه سانتی‌گراد است. این نوع قیر یک قیر معمولی است که برای ساخت و ساز جاده‌ها و تعمیرات و روسازی اسفالت مناسب است. این گرید قیر عمدتا در ساخت آسفالت‌های مخلوط گرم کاربرد دارد.

 2. قیر گرید 30/20

قیر گرید 30/20 دارای درجه نفوذ سخت است و به عنوان قیر برای روسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد که برای راهسازی و یا تعمیر راهسازی مناسب است. همچنین از این گرید قیر نفوذی برای تولید روسازی‌های آسفالتی با مشخصات فنی استفاده می‌شود.

3. قیر گرید 40/30

قیر گرید 40/30 قیر با درجه نفوذ نیمه سخت است که به عنوان قیر روسازی یا برای راهسازی و تعمیر جاده‌ها مناسب است. این گرید قیر نفوذی همچنین برای تولید روسازی‌های آسفالتی مناسب است. قیرهای نفوذی دارای خاصیت ترموپلاستیکی هستند که باعث می‌شود در دماهای بالا نرم و در دماهای پایین سخت شوند.

4. قیر گرید 50/40

این گرید قیر نفوذی به دلیل دمش و نفوذ زیاد هوا در مناطق گرمسیری با هوای گرم استفاده می‌شود. این گرید عمدتا در ساخت آسفالت گرم برای زیرسازی جاده‌ها کاربرد دارد. در واقع، قیر درجه نفوذ 50/40 به این معنی است که مقدار نفوذ در شرایط استاندارد که معمولا به عنوان روسازی استفاده می‌شود، در محدوده 40 تا 50 قرار دارد.

انواع قیر نفوذی: 5. قیر گرید 70/60

درجه نفوذ قیر 70/60 به این معناست که مقدار نفوذ در شرایط استاندارد در محدوده‌ی 60 تا 70 قرار دارد و به عنوان قیر نیمه سخت طبقه‌بندی می‌شود. این گرید قیر عمدتا برای مخلوط‌های گرم به ویژه در شرایط آب و هوای معتدل استفاده می‌شود. این گرید قیر نفوذی برای ساخت امولسیون قیر، قیر کاتبک و گریدهای قیر اصلاح شده نیز کاربرد دارد.

خرید و قیمت قیر نفوذی

قیمت قیرِ نفوذی با توجه به عوامل مختلفی از جمله عیار قیر، مقدار خرید، هزینه‌های حمل و نقل و غیره می‌تواند متغیر باشد. قیمت این نوع قیر نیز بر اساس نرخ ارز محاسبه می‌شود و به همین خاطر نمی‌توان قیمت دقیقی برای آن تعیین نمود.

قیمت‌ها همچنین بسته به منطقه و کشور نیز می‌توانند متفاوت باشند. با این حال، کیفیت قیر از اهمیت بالایی برخوردار است و بهتر است پیش از خرید قیرِ نفوذی از کیفیت قیر تامین کننده مورد نظر اطمینان حاصل کنید. برای خرید و اطلاع از قیمت قیر امروز با شرکت ایران ای ترید در تماس باشید.

منبع